Przyczyny powstawania zrostów

Zrosty stanowią codzienny problem praktyki chirurgicznej, są najczęściej występującym powikłaniem pooperacyjnym i główną przyczyną uporczywych i przewlekłych dolegliwości bólowych. Badania i obserwacje potwierdzają, że zrosty powstają nawet u 95% pacjentów po laparotomii (klasycznej operacji z otwarciem powłok brzusznych).

Po operacjach ginekologicznych obecność zrostów stwierdza się u 60–90% pacjentek.

Dolegliwości związane z powstałymi zrostami mogą ujawniać się w różnym czasie od przebytego zabiegu operacyjnego. Może zdarzyć się, że pojawią się one bardzo późno, np. po upływie kilku/kilkunastu lat od operacji. Konieczność leczenia i ponownych hospitalizacji może wystąpić nawet po długim czasie od zabiegu. Dane z obserwacji i badań SCAR (Surgical and Clinical Adhesion Research) potwierdzają, że 16% pacjentów jest ponownie hospitalizowanych w ciągu 1 roku od przebytej operacji.

W kolejnych latach od pierwszej operacji obserwowano systematyczny wzrost ponownych przyjęć w 10-letnim okresie badania.

Częstość występowania zrostów otrzewnowych wzrasta wraz z rozległością zabiegu operacyjnego i liczbą przeprowadzonych operacji. Liczne badania i publikacje donoszą, że wycięcie wyrostka robaczkowego i operacje ginekologiczne stanowią najczęstszą przyczynę tworzenia się zrostów pooperacyjnych u kobiet.

Zrosty otrzewnowe występowały również u 71–96% pacjentek po zabiegach wspomagających płodność, co stwierdzono podczas powtórnej laparoskopii zwiadowczej. Jajniki są szczególnie podatne na tworzenie się zrostów. Pittaway i wsp. piszą o tym, że zrosty obserwuje się u 90% kobiet po operacjach jajników, takich jak wycięcie torbieli czy zmian endometrialnych lub po obustronnej klinowej resekcji jajników.

Zrosty mogą być także następstwem przebytych stanów zapalnych (np. zapalenia przydatków) lub endometriozy.