Pytania i odpowiedzi
Wasze pytania i odpowiedzi specjalisty.
1. Miałam dwie operacje na jajniku i po pewnym czasie, jakieś pół roku po ostatniej operacji zaczęłam odczuwać mocny, dokuczliwy, ciągnąco-kłujący ból w dole brzucha po stronie przeprowadzonych operacji. Przeszłam kilka badań wykluczających inne choroby i raczej jest podejrzenie, że są to zrosty i aby je usunąć, konieczna jest kolejna operacja. Lekarz uważa, ze powinien być zastosowany żel przeciwzrostowy, który mam sobie sama zakupić, bo nie jest refundowany. Czy taki żel rzeczywiście uchroni mnie przed zrostami po czekającej mnie laparoskopii?
Odp.: Żel przeciwzrostowy jest skutecznym produktem, który zapewnia ochronę przed powstawaniem zrostów pooperacyjnych. Jest to produkt o zbadanej i potwierdzonej skuteczności klinicznej. Dobre produkty tego typu zwykle posiadają rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Jeżeli lekarz zaleca Pani zastosowanie tego produktu w trakcie kolejnej planowanej laparoskopii, to pomimo jego ceny (ok. 650 zł) powinna się Pani zdecydować na zakup. Zastosowanie żelu nie daje 100% gwarancji, że w ogóle nie będzie zrostów, ale w sposób istotny zmniejsza ryzyko ich wystąpienia.
2. Od około 2 miesięcy odczuwam bóle w okolicy pępka po lewej stronie. Bóle nasilają się przy zmianie pozycji ciała, przy obrotach w prawo, w lewo, przy wstawaniu z łóżka. Dwa lata temu miałam cięcie cesarskie, ale czy to może mieć jakiś związek z tymi dolegliwościami? Mój lekarz z przychodni powiedział, ze to może nerwoból i nie zlecił mi żadnych badań.
Odp.: Opisane przez Panią dolegliwości mogą być spowodowane zrostami, które powstały po cięciu cesarskim. Dolegliwości związane z powstałymi zrostami mogą ujawnić się w różnym czasie od przebytego zabiegu operacyjnego (cięcie cesarskie jest także operacją). Może się zdarzyć, że pojawią się one bardzo późno, np. kilka lat od operacji. Proszę udać się po poradę do ginekologa, który na pewno skieruje Panią na odpowiednie badania. Jeżeli okaże się, że przyczyną tych stanów bólowych jest obecność zrostów, może będzie konieczna operacja (laparoskopia) w celu ich usunięcia. Zrosty, oprócz dolegliwości, które Pani odczuwa, mogą także utrudnić zajście w kolejną ciążę.
3. Witam. Mam 30 lat i jestem 8 miesięcy po operacji usunięcia torbieli jajnika lewego. Od pewnego czasu zaczęłam odczuwać stałe nasilające się bóle w dole brzucha, po lewej stronie. Ból jest czasami bardzo mocny, promieniuje do biodra i do krzyża. Robiłam już dwa razy USG, ale lekarz mówi, że wszystko jest OK. Nie wiem, co mogą znaczyć te moje dolegliwości?
Odp.: Dolegliwości, które Pani odczuwa, mogą mieć związek ze zrostami, które mogły powstać po operacji usunięcia torbieli. Taki typ operacji jest obarczony dużym ryzykiem powstania zrostów pooperacyjnych, które tworzą się właściwie po każdej operacji jamy brzusznej i miednicy jako odpowiedź na podrażnienie otrzewnej w wyniku zabiegu operacyjnego. Badania potwierdzają, że po operacjach ginekologicznych obecność zrostów stwierdza się u 60–90% pacjentek. Obecność zrostów rzadko stwierdza się w badaniu USG. Konieczna będzie w Pani przypadku wizyta u ginekologa, który zleci niezbędne badania. Może też okazać się konieczne przeprowadzenie zabiegu uwolnienia powstałych zrostów drogą laparoskopii. Wtedy proszę porozmawiać z lekarzem o zastosowaniu produktu przeciwzrostowego, aby wyeliminować ryzyko powstania kolejnych zrostów.
4. Jestem 9 miesięcy po operacji wyrostka robaczkowego. Czasami boli mnie w dolnej lewej stronie brzucha. Ten ból jest kłujący, nagły, po chwili rozprzestrzenia się i zatrzymuje, ale potem znowu powraca – trwa kilka dni, a następnie spokój jest przez pewien czas. Udaje mi się złagodzić ból lekami przeciwbólowymi, ale przecież nie mogę ciągle ich zażywać! Koleżanka – pielęgniarka powiedziała mi, że może mam zrosty. Co mam robić?
Odp.: Jest to prawdopodobne, że po operacji usunięcia wyrostka robaczkowego wytworzyły się u Pani zrosty pooperacyjne wewnątrz otrzewnej. Opisane objawy mogą o tym świadczyć. Środki przeciwbólowe pomogą tylko doraźnie. Konieczna jest konsultacja u lekarza specjalisty (ginekologa, chirurga). Prawdopodobnie powstałe zrosty trzeba będzie usunąć operacyjnie, ale wtedy proszę zapytać lekarza o zastosowanie profilaktyki przeciwzrostowej, np. o żel przeciwzrostowy, aby zapobiec wytworzeniu się tzw. zrostów wtórnych.
5. Dzień dobry. Chciałabym zapytać, jak można rozpoznać i zdiagnozować zrosty po zapaleniu przydatków? Czy są one widoczne w usg jamy brzusznej? Jakie objawy mogę odczuwać, jeżeli mam zrosty? Przeszłam niedawno poważne zapalenie przydatków.
Odp.: Rzeczywiście, po przebytych zapaleniach przydatków może dochodzić do powstania pozapalnych zrostów otrzewnej. Rodzaj i nasilenie objawów, jakie może Pani odczuwać, jest uzależnione od ich lokalizacji i narządów, jakie obejmują. Bardzo często jest to ból w obrębie jamy brzusznej, w dole brzucha, po jednej lub obu stronach. Może to być ból ciągły, przeszywający, kłujący, ciągnący (różnie jest określany przez pacjentki), może też być okresowy pulsujący o różnym stopniu nasilenia. Mogą pojawiać objawy ze strony jelit – objawy gastryczne, dyskomfort, wzdęcia, zaparcia. Obecność zrostów rzadko można stwierdzić w badaniu USG. Konieczna jest laparoskopia diagnostyczna, a powstałe zrosty, jeżeli dają tak dokuczliwe objawy, usuwa się operacyjnie (zabieg uwolnienia zrostów).
Obecnie po operacyjnym zabiegu uwolnienia zrostów istnieje możliwość zabezpieczenia się przed ponownym ich wytworzeniem dzięki zastosowaniu produktu przeciwzrostowego.
6. Witam, latem 2008 roku miałam dość poważne zapalenie przydatków z podrażnieniem otrzewnej, potem odczuwałam coraz silniejsze bóle w podbrzuszu, aż wreszcie w lutym 2009 r. w laparoskopii potwierdzono obecność zrostów, które mi usunięto. Teraz od ok. dwóch miesięcy znowu boli mnie w prawym podbrzuszu, ból jest bardzo silny. Mój ginekolog w USG nic nie widzi. Czy to możliwe, żeby zrosty wytworzyły się jeszcze raz?
Odp.: Tak, niestety, jest to możliwe. Prawdopodobnie powstały u Pani tzw. zrosty wtórne po laparoskopowej operacji ich usunięcia. Po zabiegach adhezjolizy – uwalniania (usuwania) zrostów istnieje bardzo duże ryzyko ich ponownego wytworzenia, ocenia się, że zrosty wtórne mogą powstać u ponad 85% pacjentów. Warto podczas takich zabiegów zastosować profilaktykę przeciwzrostową, aby maksymalnie zabezpieczyć się przed ponownymi zrostami. Jeżeli konieczny będzie u Pani kolejny zabieg laparoskopii, proszę porozmawiać z lekarzem operującym o zastosowaniu produktu przeciwzrostowego.
7. Klaudia pyta (dnia 2012-01-02) – Witam. 2 lata miałam wykonane cesarskie ciecie. Juz od początku ciężko znosiłam rekonwalescencję. Natomiast na dzień dzisiejszy jest juz bardzo ciężko. Po prawej stronie w okolicach jajnika czuję wypuklenie, zgrubienie. Dodatkowo odczuwam okropny ból, jakby ktoś dźgnął nożem i ciągnął pod skorą, pieczenie i rwanie. Nie mogę nosić ciasnych spodni, leżeć na brzuchu czy szybko podnosić się z łóżka, krzesła. Chciałabym się dowiedzieć, czy to mogą być zrosty/endometrioza czy jakieś inne świństwo? Oraz czy ten żel przeciwzrostowy coś pomoże po takim okresie czasu? I czy laparoskopia daje 100% pewnosci wyleczenia?
Odp.: Witam, z opisu Pani objawów można podejrzewać, że wytworzyły się zrosty, najprawdopodobniej po cięciu cesarskim. Proszę skonsultować się z ginekologiem, który po wykonaniu niezbędnych badań może to potwierdzić. Niestety, powstałe zrosty można usunąć tylko drogą operacyjną (laparoskopia). Jest to zabieg chirurgicznego uwolnienia zrostów – adhezjoliza i wtedy w miejsca uwolnienia zrostów aplikuje się żel przeciwzrostowy, aby zapobiec ponownemu ich wytworzeniu. Żel ma wysoką i potwierdzoną skuteczność w zapobieganiu i ograniczaniu zrostów pooperacyjnych.
8. Bożena pyta (dnia 2012-01-06) – Jak długo boli po operacji wyrostka i jajnika
Odp.: Witam, Nie potrafię Pani precyzyjnie odpowiedzieć, ponieważ jest to kwestia indywidualnej reakcji organizmu. Nie wiem, czy pyta Pani o ból związany z samą operacją (urazem, jakim jest zabieg operacyjny), czy też pyta Pani o bóle, które wystąpiły po upływie pewnego czasu od operacji. Bóle w podbrzuszu, które można wiązać z obecnością zrostów pooperacyjnych, mogą wystąpić w czasie od kilku dni po operacji do kilku tygodni, miesięcy, a nawet lat. Jeżeli bóle są dokuczliwe, przeszywające, ma Pani odczucie gniecenia, ciągnięcia, to proszę skonsultować te objawy z lekarzem ginekologiem.
9. Karolina pyta (dnia 2012-01-26) – Dzień dobry. Miałam torbiel na lewym jajniku, która pękła i miałam operację. Po pół roku zaczęłam odczuwać silny ból w miednicy mniejszej i lekarze powiedzieli, że mam endometriozę. Byłam miesiąc temu na badaniu usg i lekarz powiedział, że mam zrosty. W jaki sposób można je usunąć? Czy jest jakiś inny sposób niż operacyjnie?
Odp.: Witam, niestety, powstałe zrosty można usunąć tylko drogą operacyjną (laparoskopia). Jest to zabieg chirurgicznego uwolnienia (przecięcia) zrostów – adhezjoliza i wtedy w miejsca uwolnienia zrostów aplikuje się żel przeciwzrostowy, aby zapobiec ponownemu ich wytworzeniu. Żel ma wysoką i potwierdzoną skuteczność w zapobieganiu i ograniczaniu zrostów pooperacyjnych.
10. Marlena pyta (dnia 2012-02-26) – będę za tydzień operowana – usunięcie macicy, czy tej sytuacji powinnam rozmawiać z lekarzem na temat zrostów i ewentualnego zastosowania profilaktyki w postaci tego żelu, jak wygląda wówczas odpłatność za żel?
Odp.: Witam, profilaktyka przeciwzrostowa może mieć zastosowanie przy każdym typie zabiegu operacyjnego w obrębie jamy brzusznej i miednicy, także w przypadku operacji usunięcia macicy, dlatego jak najbardziej warto o tym porozmawiać z lekarzem. Jeżeli lekarz operator uzna, że w Pani przypadku zastosowanie żelu jest wskazane, proszę zapytać o żel przeciwzrostowy w najbliższej aptece lub zamówić żel, korzystając z kontaktu na stronie. Koszt żelu to ok. 630 PLN.
11 . Janina pyta (dnia 2012-02-20 ) – Witam, mam zrosty po 2 operacjach niedrożności jelit. Pierwszą operację miałam w wieku 2 miesięcy, czyli 27 lat temu, drugą w 2000 r. Podczas drugiej operacji okazało się, że zrosty po pierwszej są bardzo gęste i głębokie. Obawiano się o moją ciążę, jednak póki co (7 miesiąc) nie sprawiały mi wielkich kłopotów (trochę bolały w okolicach 5 miesiąca, gdy brzuch zaczął rosnąć, teraz nie bolą). Czy poród siłami natury może wywołać jakieś komplikacje lub powikłania związane z wysiłkiem? Czy może on spowodować kolejną niedrożność jelit? Nigdy nie mogłam nadwyrężać brzucha, ani go ćwiczyć, gdyż powodowało to ból w okolicach starej blizny. Czy cesarskie cięcie mimo kolejnych zrostów nie będzie bezpieczniejszym rozwiązaniem?
Odp.: Witam, nie potrafię precyzyjnie i jednoznacznie odpowiedzieć na Pani pytania. Przedstawione objawy świadczą o obecności zrostów w jamie brzusznej, co, jak Pani opisała, zostało także potwierdzone podczas operacji. Na pewno decyzja odnośnie porodu – czy drogą cięcia cesarskiego, czy siłami natury – będzie należeć do lekarza. Jeżeli będzie to jednak cesarskie cięcie, to w Pani sytuacji warto zabezpieczyć się przed kolejnymi zrostami i porozmawiać z lekarzem o zastosowaniu żelu przeciwzrostowego.